काठमाडौं, ४ चैत ।
दीपक थापा नेपाल प्रहरीको महानिरीक्षक (आईजीपी) नियुक्त भएका छन् । सोमबार बसेको मन्त्रिपरिषद् बैठकले नेपाल प्रहरीको सर्वोच्च कमाण्डरमा थापालाई नियुक्त गरेको हो । अब उनी नेपाल प्रहरीको ३१ औँ आईजीपी हुन् ।
सबैलाई समेट्न सक्ने क्षमता भएका थापा जुनियर प्रहरीका आशाका केन्द्र हुन् । जसकारण तल्लो तहका प्रहरीहरुमा समेत खुसीयाली छाएको छ । उनी यस्ता अधिकृत हुन् तल्लो दर्जाका प्रहरीहरुका गुनासो सहज रुपमा सुन्ने मात्र होइन, समाधान समेत गरिदिने गर्छन् ।
हालका आईजीपी वसन्तबहादुर कुँवरले आज रातिदेखि ३० वर्षे प्रहरी सेवा अवधिका कारण अनिवार्य अवकाश पाएपछि सरकारले थापालाई नियुक्त गरेको हो । अब उनले २०८२ भदौ १९ गतेसम्म प्रहरीको नेतृत्व गर्नेछन् ।
प्रहरी अतिरिक्त महानिरीक्षक (एआईजी) थापासँगै सुदीप गिरी र टेकबहादुर तामाङ पनि आईजीपी हुने तीव्र प्रतिस्पर्धामा थिए । तर, सरकारले प्रहरी प्रमुखको जिम्मेवारी थापालाई दिएको हो ।
को हुन् नवनियुक्त आईजीपी थापा ?
बुबा रामशरण थापा र आमा सावित्री थापाको कोखबाट २०२८ मंसिर ८ गते भक्तपुरमा जन्मिएका थापा प्रहरी संगठनमा अब्बल प्रहरी अधिकृत हुन् । थापा २०५२ भदौ १९ मा प्रहरी निरीक्षक (इन्स्पेक्टर) बाट प्रहरीमा प्रवेश गरेका हुन् । प्रहरी निरीक्षक भएदेखि नै उनी कार्यसम्पादन मूल्याकंनमा उत्कृष्ट हुँदै आएका थिए ।
नवनियुक्त आईजीपी थापा व्यवस्थापकीय जिम्मेवारीमा अब्बल मानिनुका साथै कमान्ड नियन्त्रणमा समेत पोख्त छन् । कार्यक्षमता, कार्यसम्पादन मूल्याङ्कन र र वरिष्ठताको आधारमा एक नम्बरमा रहेका थापालाई सरकारले आईजीपी बनाएको हो ।
प्रहरीको व्यवसायिक छवि एवं संगठनको प्रतिष्ठा सर्वदा उँचो राख्न थापाका दर्जनौं कामका श्रृंखलाहरु छन्, जसले उनलाई सफलताको उचाइतर्फ डोहोर्याएको हो । नेपाल प्रहरीभित्र कुनै समस्या आउँथ्यो, समस्या समाधानका उपाय थापालाई नसम्झिने सायदै कमै छन् ।
आईजीपी नियुक्त हुनुअघि उनी प्रहरीको केन्द्रीय अनुसन्धान ब्यूरो (सिआईबी) प्रमुखको रुपमा कार्यरत थिए । त्यसअघि थापाले एआईजीमै उपत्यका प्रहरी कार्यालय र प्रधान कार्यालयको प्रशासन विभागको नेतृत्व गरे ।
इन्सपेक्टर भएपछि थापाको पहिलो पोष्टिङ प्रहरी प्रधान कार्यालय सवारी नियन्त्रण महाशाखा, नक्सालमा भएको थियो । त्यसपछि क्षेत्रीय प्रहरी इकाई कार्यालय, महेन्द्रनगर सरुवा भयो । त्यसपछि उनको जिल्ला प्रहरी कार्यालय रुकुम सरुवा भयो । त्यसपछि मात्रै उनले पहिलो कमाण्ड इलाका प्रहरी कार्यालय बनेपा, काभ्रेको सम्हाले ।
त्यसपछि इन्स्पेक्टरमै थापाले इलाका प्रहरी कार्यालय गरुडा, रौतहटको इन्चार्ज भएर काम गरेका थिए । त्यस्तै नेपाल प्रहरी स्कुल साँगा, प्रहरी स्कुल दिपायल, इलाका प्रहरी कार्यालय मैकोट रुकुम, इलाका प्रहरी कार्यालय कात्तिके देउराली र हेडक्वार्टरको कर्मचारी शाखामा रहेर काम गरे ।
त्यसपछि प्रहरी नायब उपरीक्षक (डिएसपी)मा बढुवा भएपछि पनि थापाले विभिन्न युनिट सम्हालेका छन् । जिल्ला प्रहरी कार्यालय खोटाङ, प्रधानमन्त्री सुरक्षा कार्यालय बालुवाटार, प्रहरी वृत्त महाराजगन्जको सफल कमाण्ड थापाले सम्हाले । यस्तै डिएसपीमै इलाका प्रहरी कार्यालय बुटवल, हेडक्वार्टरको कर्मचारी प्रशासन शाखा, जिल्ला प्रहरी कार्यालय मोरङ, सुनसरी, मकवानपुरमा पनि काम गरेको अनुभव थापासँग थियो ।
प्रहरी उपरीक्षक (एसपी)मा बढुवा भएपछि अख्तियारको कोहलपुर र बुटवल काम गरेका उनी चितवनको प्रहरी प्रमुख बने । यसैगरी हेडक्वार्टरको बजेट शाखामा पनि उनले काम गर्ने मौका पाए ।
प्रहरी बरिष्ठ उपरीक्षक (एसएसपी) मा बढुवा भएपछि आर्थिक प्रशासन महाशाखा, काठमाडौँ उपत्यका अपराध अनुसन्धान कार्यालय प्रमुखको जिम्मेवारी सम्हाले । त्यसपछि वृत्ति विकास महाशाखा, प्रहरी राष्ट्रिय प्रशिक्षण प्रतिष्ठानमा काम गरेका उनी प्रहरी नायब महानिरीक्षक (डिआईजी) मा बढुवा भए ।
डिआईजी बढुवापश्चात उनको पदस्थापना प्रबन्ध निर्देशनालयमा भयो । केही समय त्यहाँ काम गरेका थापाको पछि बागमती प्रदेश प्रहरी कार्यालयको प्रमुखमा सरुवा भयो । जहाँ उनले उत्कृष्ट काम गरेका थिए । बागमती प्रदेश प्रहरी कार्यालयको प्रमुख रहँदै गर्दा थापा एआईजीमा बढुवा भएका हुन् ।
११ वर्ष इन्स्पेक्टर पदमा रहेर काम गरेका थापा २०६३ भदौ ८ गते डिएसपीमा बढुवा भएका थिए । त्यसपछि २०७२ साउन ८ मा एसपी र २०७५ फागुन ६ गते एसएसपी भएका थिए । २०७९ असार १७ गते डिआईजी भएका थापा २०७९ चैत ६ गते एआईजीमा बढुवा भएका हुन् ।
उनले प्रहरी निरीक्षक आधारभूत तालिमसँगै मानव अधिकार प्रशिक्षक प्रशिक्षण तालिम, विशिष्ट व्यक्तिको सुरक्षा तालिम, अपराध अनुसन्धान तालिम, प्रशिक्षक प्रशिक्षण तालिम, इन्भेस्टिगेटिभ इन्टरभ्यु ट्रेनिङ कोर्षलगायत तालिम गरेका छन् ।
यसैगरी विपद् राहतमा नागरिक सैन्य समन्वय, एशिया पुलिस कोलोक्यूममा सहभागिताको प्रमाणपत्र, गभर्नेन्स एण्ड एन्टीकरप्सन ट्रेनिङ, प्रहरी व्यवस्थापन तालिक, सुरक्षा उन्नत तालिम, प्रहरी सल्लाहकार तालिम, एमएस अफिस प्याकेज, चेलिकेटी बेचबिखन तथा बाल यौन शोषण रोकथाम विषयक तालिम समेत गरेका छन् ।
यसैगरी प्रहरी सेवाको क्रममा उनले दुर्गम सेवा पदक, गद्दी आरोहण रजत पदक, विरेन्द्र ऐश्वर्य सेवा पदक, दैवीप्रकोप पीडितोद्धार पदक, गोरखा दक्षिणबाहु चौथो, प्रहरी सेवा पदक, संयुक्त राष्ट्र संघ पदक, परदेश सेवा पदक, प्रबल जनसेवा श्री र सुप्रबल जनसेवा श्री विभुषण पाएका छन् ।
यस्तै उनले संयुक्त राष्टसंघ कार्यालयबाट कृतज्ञता प्रमाणपत्र र प्रशंसा प्रमाणपत्र गरी दुईपटक सम्मान भएका छन् । यसैगरी उनलाई राष्टिय सूचना अयाोगले समेत २०७४ असोज २५ गते सम्मान गरेको थियो । २१ पटक नगदसहित पुरस्कृत र ९ पटक प्रहरी प्रधान कार्यालयबाट प्रशंसापत्र पाएका छन् ।
थापाले मानविकी तथा समाजशास्त्रमा प्रविणता प्रमाणपत्र, मानविकी तथा समाजशास्त्रमा स्नातक, कानुनमा स्नातक र राजनीतिशास्त्रमा स्नाकोत्तरसम्मको अध्ययन गरेका छन् । महानिरीक्षक थापाकी श्रीमती रुपा पौडेल थापा, २ छोरी र एक छोरा छन् ।
संगठनमा इमान्दार, मिजासिला र निडर स्वभावका थापा आफ्नो जिम्मेवारीलाई कुशलतापुर्वक सम्पन्न गर्ने अधिकृतको रुपमा चिनिन्छन् । कुशल व्यवस्थापकीय क्षमता भएका थापालाई सबै नेतृत्वहरुको रोजाईमा समेत पर्ने गरेका छन् ।
धेरै ‘कन्ट्रोभर्सी’ र मुस्किल समयमा पनि सरल ढंगले थापाले प्रहरीको नेतृत्व पाउँदा खुसी लागेको नेपाल प्रहरीका अवकाशप्राप्त प्रहरी अधिकृत तथा पूर्व प्रहरी संगठनका अध्यक्ष वसन्त कुँवर बताउँछन् ।
उनी भन्छन्, विवादित समयमा पनि विवादरहित भूमिका निभाउन सफल भएको पाइन्छ र उहाँमा सबैभन्दा राम्रो गुण सबैसँग समन्वय गरेर काम गर्न सक्ने अद्वितीय क्षमता देखिन्छ । नेतृत्वमा पुगेपछि यो क्षमतालाई निरन्तरता दिनहुनेछ भन्ने अपेक्षा गरौँ ।
प्रहरी सेवामा रहेर काम गर्दा हालसम्म बसेको स्थानहरुमा उत्कृष्ट काम गरी लोकप्रियता कमाइसकेका थापाले एक व्यवसायिक अधिकृतको छवि बनाएका थिए । अब उनले आफ्नो ६ महिन कार्यकाल चाहिँ कसरी बिताउँछन् त्यो हेर्न बाँकी छ ।