मास्कको साँच्चिकै अभावभएको हो वा कृत्रिमअभावसिर्जनागरिएको हो सरकारी संयन्त्रले पत्तालगाउनुपर्ने हो । कानूनले कृत्रिमअभावसिर्जनागर्ने र कालोबजारी गर्ने दुवैलाई कारबाहीगर्ने व्यवस्थागरिदिएको छ । तर, त्यसलाई कार्यान्वयनगर्नुपर्ने आवश्यकता छ ।
कोरोनाभाइरसको संक्रमण (कोभिड १९) भइहाल्लाभन्ने त्रास त छँदैछ, बजारमा बढेको कालोबजारी र कृत्रिमअभावले पिरोल्न थालेको छ । कोरोनाभाइरस एक व्यक्तिबाट अर्कोमाप्रसार हुन रोक्ने अस्त्रका रुपमा बढी प्रयोग गरिएको मास्कलाई कृत्रिमअभाव खडा गरी कयौं गुणा बढी मूल्यमा बेचिरहेका छन् । केहीलाई कारबाही गरेजस्तो पनिगरिएको छ । तर, कालोबजारीलाई बढावा दिनेहरुलाई च्याप्पै पार्न सकिएको छैन ।
अधिकांशमास्क नेपालमाउत्पादनहुँदैनन् । विदेशबाट ल्याइन्छन् । उतैबाट मूल्य बढेर आएको छ । झनै सजिलो, उतैबाट बढी मूल्यमाआयो भनेपछि यताजति बढाइदिए पनिभयो । कोरोना संक्रमण रोक्ने भनिएको (एन नाइन्टी फाइभ) मास्कमात्रनभई नेपालमै उत्पादनहुने सर्जिकलमास्कमा समेत कालोबजारी सुरु भएको हो । केही समयअघि १० रुपैयाँमाकिन्दै आएको ‘युज एन्ड थ्रो’मास्कअहिले कम्तीमा ५० रुपैयाँमाकिन्नुपर्ने र कतिपयअवस्थामात्यो पनिपाउन छाडेको सर्वसाधारण बताउँछन् ।
यसअघि मेडिकलमा पाउँदै आएको सर्जिकलमास्कसमेत पाउनउपभोक्तालाई समस्याभएको छ । देशैभर विभिन्न स्थानमामास्कपाउन छाडेको छ ।नेपालमाकरिब ७५ प्रतिशतमास्क चीनबाट आयातहुने गरेको छ । तर,चीनमाकोरोनाभाइरसको संक्रमणले गर्दा नेपालमामास्कआयातहुन सकेको छैन । चीनले मास्क पठाउन छोडेपछि नेपालमामास्कको अभावभएको औषधिव्यवसायी संघको दाबी छ । संघका अनुसार नेपालमाभारतबाट २५ प्रतिशत र चीनबाट ७५ प्रतिशतमास्कआउने गरेकोमाचीनले जनवरी ३१ बाट मास्क पठाउन रोकेको छ ।नेपालमै मास्कउत्पादनगर्ने कम्पनी रहे पनि नेपालीउत्पादनले धान्ननसकेको बिक्रेता बताउँछन् । मास्कको साँच्चिकै अभावभएको हो वा कृत्रिमअभावसिर्जनागरिएको हो सरकारी संयन्त्रले पत्तालगाउनुपर्ने हो । कानूनले कृत्रिमअभावसिर्जनागर्ने र कालोबजारी गर्ने दुवैलाई कारबाहीगर्ने व्यवस्थागरिदिएको छ । तर, त्यसलाई कार्यान्वयनगर्नुपर्ने आवश्यकता छ ।
सरकारले भनेको पनि छ कि, कोरोनात्रासकाकारण कुनै पनि दैनिकउपभोग्य वस्तुको अभावभएको छैन । अभावसिर्जना गरेर कालोबजारी गरिएको पाइएविद्यमान कानूनअनुसार हदैसम्मको कारबाहीगर्ने चेतावनीसरकारको छ । आपूर्ति व्यवस्थालाई नियमित राख्न युद्धस्तरमाकामगरिरहेको भन्दै सरकारले त्रासको समयमाकमाउने मौकायहीहो भन्दै कालोबजारी गरिए, परल मूल्यभन्दा बढी लिए, सामानभएर पनि छैन भन्दै लुकाएकालोबजारी कानूनतथाअत्यावश्यक ऐनले गरेको व्यवस्थाअनुसार कारबाहीहुने चेतावनीदिएको हो ।
सङ्कटको बेलाएकले अर्कोलाई सहयोग गर्ने नेपालीको पुरानो संस्कार हो । अत्यावश्यकपरेको सामग्रीहरु अप्ठ्यारोको बेलामा सहयोग गर्नु नेपालीको पुरानै बानीहो । तर, कोरोनाजस्तो डरलाग्दो भाइरसविरुद्ध मिलेर लड्नुपर्ने बेलामाझनै यहीहो मौकाभनेर ठग्नतिर लाग्नु हुँदैन । सरकारले त्यस्तो गर्नेलाई कारबाहीगर्नुपर्छ । नियम कडा बनाउनुपर्छ ।
,,,,,,
